KAJAKI SPŁYWY

Podobnie jak to jest w taternictwie, i w kajakarstwie wszystkie drogi są oceniane i klasyfikowane według stopnia trudności.

Konieczność oceny jest widoczna. Turysta, często po­czątkujący, nie orjentuje się dostatecznie w charakterze przeszkód, czekających go na danej rzece. Lekkomyśl­nie przedsiębrana wycieczka na wody zbyt trudne dla umiejętności wioślarza, ze sprzętem nieodpowiednim, często kończy się katastrofą, zniszczeniem łodzi, wy wrotką, a nieraz tragicznie — utonięciem.

Skala trudności ma na celu zorjentować w ich typie i ostrzec przed grożącemi niebezpieczeństwami. Musi oceniać rzekę jako całość (średnia trudność), charakte­ryzować poszczególne jej człony, wskazywać trudność najwyższą.

Ocena trudności z konieczności nie może być doskonała. Eliminuje czynniki zmienne — „chwili“ — silny wiatr, mgłę, powódź, które mogą znacznie zwiększyć normalne (przeciętne) trudności.

Skala trudności odnosi się do średnich stanów wody (na rzekach dostępnych okresowo, tylko w czasie wysokiej wody — do okresu spławności).

Trudności wód powstają z szybkości prądu i zakłóceń w biegu, powstałych bądź wskutek ukształtowania dna, brzegów, urządzeń regulacyjnych, budowli nawodnych, (wiry, cofki, bystrza, jazy, prądy przy filarach mostowych, przy ujściach młynówek), bądź z ruchu statków, bądź wreszcie wskutek fali przybojowej, powstającej na dużych jeziorach i morzu.

Wody nie wykazujące zaburzeń w nurcie, płynące miarowo, „zrównoważone“, zaliczamy do kategorji A. są to t. zw. wody spokojne (niem. Zahmwasser). Na wodach tych mogą zdarzać się miejscowe zakłócenia nurtu przy brzegach lub na urządzeniach wodnych, lecz łatwo ich uniknąć, gdyż można je zdaleka rozpoznać; nie obejmują one nigdy całej szerokości nurtu.

Natomiast szybko płynące rzeki górskie, wody rzeczne i portowe o dużym ruchu statków i fali, wybrzeża morskie i jeziora o silnej fali oraz jazy, przepusty, na których woda tworzy bystrza, faluje, zaliczamy do wód dzikich (niem. Wildwasser).

Na międzynarodowym zjeździe kajakowców w Wiedniu 30.X.1932 r., została przyjęta następująca skala trudności.

1. Wody spokojne (skrót W; S.) Są to wody stojjące lub leniwo płynące, na których normalnie nie po­wstają żadne zaburzenia nurtu (bystrza, cofki, wiry) i nie tworzą się fale (wody nizinne, żeglowne). Fartuch zbędny.
2. Wody dzikie (W. D.). Są to zwykle wody pły­nące bystro (ponad 6 km/godz.), na których nurcie normalnie spotyka się zaburzenia (bystrza, cofki, wiry, prądy), tworzą się fale (woda cwałuje). Fartuch potrzebny.

Uwagi.

1)      Jeśli ocena jedną cyfrą niedostatecznie charakte­ryzuje rzekę lub jeśli chce się podać rozpiętość trudno­ści spotykanych na danej rzece, można ocenę dać w for­mie dwóch stopni (A 2 — 3 = woda spokojna o trud­nościach wahających się od „niezbyt trudno“ do „ła­two“).

2)      Trudności miejscowe, wybitnie przekraczające średni stopień rzeki, cechujemy, dając przy ocenie za­sadniczej wskaźnik (np. B 1₃ = rzeka „dzika“, średnio trudna, spotyka się pojedyncze miejsca trudne).

3)      Wody spławne (gdzie płyną tratwy) według po­wyższej skali nie mogą być oceniane powyżej B 4. Na rzekach o skali 5 może się odbywać dzikie spuszczanie pojedyńczych sztuk drzewa.

4)      Skala nie uwzględnia trudności, które łatwo ominąć, oraz warunków chwili (przybór, wiatr, fala, mgła, noc), jak również trudności orjentacyjnych, wynikają­cych z zawiłego biegu rzeki (ramiona, rękawy, zalewy, „stochody“). Czyniki te trzeba jednak uwzględniać przy Wyborze pory wycieczki i doborze towarzyszy.